Met een feestelijk symposium op 4 november 2021 te Groningen werd het Nederlandse Vertalerslexicon aan een breder publiek gepresenteerd. Het Vertalerslexicon, dat onder kenners al enige faam geniet, maakt Nederlandse cultuurbemiddelaars zichtbaar en wil zo inzicht geven in de rol van vertalers en vertalingen in het literaire en culturele leven van het Nederlandse taalgebied en zijn geschiedenis. Ten tijde van het symposium waren er zo’n twintig vertalersportretten en zes lemma’s over vertaalprijzen gepubliceerd op https://www.vertalerslexicon.nl/.
4 november, de dag van presentatie, markeerde ook het einde van de universitaire loopbaan van de initiatiefneemster van het Vertalerslexicon voor het Nederlandstalig gebied, Petra Broomans. Sinds 1984 is zij in verschillende functies aan de RUG verbonden geweest, daarnaast is zij gasthoogleraar aan de Universiteit Gent. Zij ontwikkelde een onderzoekslijn op het gebied van de cultuurbemiddeling en met haar enthousiasme en expertise slaagde zij erin het Vertalerslexicon (VNLex) op te zetten en van een stevig en aantrekkelijk fundament te voorzien. In 2020 verleende de Universiteit van Uppsala haar een eredoctoraat. Symposium en afscheid vonden plaats op:
Datum: donderdag 4 november 2021
Tijd: 13:00 – ca 18:30 uur
Een impressie in foto’s is hier te vinden.
Het programma bestond uit een aantal korte presentaties door auteurs van de portretten en uit korte voordrachten over het belang van het lexicon. Het tweede deel (met als voertaal Engels) begon met een online internationaal panel met vertegenwoordigers van andere vertalerslexica (Denemarken, Duitsland, Noorwegen, Polen, Turkije en Zweden) over inhoudelijke en technische aspecten van vertalerslexica. Tot slot reflecteerden twee sprekers uit Zweden op het belang van vertalerslexica voor de studie in cultuurbemiddeling en spraken ook over internationale samenwerking, in het bijzonder die met de afscheid nemende verantwoordelijke van het lexicon.
Het geheel werd afgesloten met een receptie. Die receptie stond ook in het licht van ‘endings and new beginnings’ van Petra Broomans, die zoals ze zelf zegt afscheid neemt van ‘geweldige studenten, fijne collega’s, en de bureaucratie en invuloefeningen die een betaalde universiteitsbaan met zich meebrengen’. Maar zij prijst zich gelukkig met ruimere onderzoeksmogelijkheden die het werken aan VNLex zullen vergroten en verstevigen.
Programma
13:00-13:15 uur: Opening door Ane van der Leij (UB)
13:15-13:30: Over VNLex door Elise Bijl (redactie VNLex):
- Ontstaan VNLex
- Wie werken achter de schermen?
- Kwaliteitsbewaking: redactie, adviesraad
- Techniek
13:30-14:45: Vier blitspresentaties van auteurs:
- Freija Kruit (Rita Verschuur)
- Mathijs Sanders (J.A. Sandfort)
- Jeanette den Toonder (Elly Jaffé prijs)
- Ton van Kalmthout (Martin J. Premsela/Judith Herzberg)
- Vragen, reacties, discussie
14:45-15:05: Koffie/theepauze
15:05-16:00: Reacties op VNLex:
-
- Vanuit het perspectief van de vertaler: Eva Wissenburg
- Filter, tijdschrift over vertalen: Ton Naaijkens
- Adviesraad: Lotte Jensen
- Vragen, reacties, discussie
16:00-16:15: Korte pauze
Internationaal deel [IN HET ENGELS VANWEGE BUITENLANDSE SPREKERS]
16:15-17:00: Online Panel met vertegenwoordigers van Vertalerslexica: Denemarken, Duitsland, Polen, Nederland (moderator), Noorwegen, Turkije, Zweden
Theorie
17:00-17:10: Reflectie/theorie over het belang van vertalerslexica voor cultural transfer en vertaalstudies onderzoek: Petra Broomans
17.10-17:30: Reacties reflectie/theorie: Yvonne Leffler (Gothenburg)
17:30-17:50: Reacties reflectie/theorie: Margaretha Fahlgren (Uppsala)
17:50-18:15: Discussie
18:15: Afsluiting en dankwoord
18:30: Receptie